NT-proBNP у хворих на ревматоїдний артрит: взаємозв’язок імунозапального процесу і стану серцево-судинної системи

##plugins.themes.bootstrap3.article.main##

Л. В. Хіміон
І. О. Кузик

Анотація

У статті відображені дані щодо діагностичного та прогностичного значення N-термінального фрагмента мозкового натрійуретичного пропептиду (Nt-proBNP) у хворих на ревматоїдний артрит (РА) на підставі результатів міжнародних клінічних досліджень, загальноприйнятих міжнародних рекомендацій, сучасних наукових публікацій та результатів власних досліджень.

Відомо, що у хворих на РА фіксують у 2 рази вищий показник смертності від серцево судинних захворювань (ССЗ) та ускладнень (ССУ) порівняно із загальнопопуляційним показником. Nt-proBNP використовується зазвичай як діагностичний критерій серцевої недостатності (СН) та лівошлуночкової дисфункції, який також можна застосовувати і для моніторингу ефективності лікування СН. Водночас сучасними дослідженнями продемонстровано, що у хворих на РА рівні цього маркера підвищені і без клініко-інструментальних ознак ССЗ чи СН, що не дозволяє застосовувати рівень Nt-proBNP з достатньою мірою достовірності при веденні даної когорти пацієнтів, які мають збільшений ризик і ССЗ, і СН і їх ускладнень. Окремі дослідники висувають теорію щодо Nt-proBNP не лише як маркера, що відображає структурно-функціональний стан серця, але й виступає показником імунозапального процесу.

Було проведено дослідження показників Nt-proBNP у хворих на РА без клініко-інструментальних ознак ССЗ/СН, виявлено підвищені значення цього показника (>300 пг/мл) у 75 % цих хворих із середнім рівнем серед осіб з підвищенням (3090±2710 пг/мл). У групі контролю виявлено 14,2 % осіб з підвищеним рівнем Nt-proBNP, середнім значенням показника 565±430 пг/мл (р<0,001).

Серед хворих на РА без клініко-інструментальних ознак ССЗ/СН частіше виявляють підвищений рівень Nt-proBNP, ніж серед здорових однолітків, що може бути пов’язано з участю цього пептиду в патогенезі імунозапального процесу, характерного для РА, і потребує проведення подальших наукових досліджень.

##plugins.themes.bootstrap3.article.details##

Як цитувати
Хіміон, Л. В., & Кузик, І. О. (2020). NT-proBNP у хворих на ревматоїдний артрит: взаємозв’язок імунозапального процесу і стану серцево-судинної системи. Сімейна Медицина, (3), 61–66. https://doi.org/10.30841/2307-5112.3.2020.211866
Номер
Розділ
Ревматологія
Біографії авторів

Л. В. Хіміон, Національна медична академія післядипломної освіти імені П.Л. Шупика

Хіміон Людмила Вікторівна,

кафедра сімейної медицини

І. О. Кузик, Національна медична академія післядипломної освіти імені П.Л. Шупика

Кузик Іванна Орестівна,

кафедра сімейної медицини

Посилання

Коваленко В.М., Шуба Н.М. (2017) Клініко-діагностичне значення імунологічних тестів при ревматичних хворобах. Навчальний посібник. – 105 с.

Кириллова И.Г., Новикова Д.С. и др. (2016) Уровень N-терминального натрийуретического пептида и диастолическая дисфункция у больных ранним ревматоидным артритом до назначения базисных противовоспалительных препаратов. Терапевтический архив. 88(5):19–26.

Кутузова Л.А., Куница В.Н., Гасанова И.Х., Соболева Е.М. (2016) Динамика плазменного пула кардиомаркеров при метаболической коррекции на фоне санаторно-курортной реабилитации у больных ювенильним ревматоидным артритом. Современная медицина: актуальные вопросы № 9 (10), с. 37–45.

«Ревматоїдний артрит» (2014) Адаптована клінічна настанова, заснована на доказах, газета «Новини медицини і фармації» № 516, с. 53–117.

Хіміон Л.В. (2016) Тактика ведення хворих на ревматоїдний артрит лікарем загальної практики-сімейним лікарем. Сімейна медицина № 2 (64).

Хіміон Л.В. (2016) «Оцінка серцево-судинного ризику і профілактика розвитку кардіоваскулярної патологіїпацієнтів із ревматичними захворюваннями»,. Раціональна фармакотерапія №3 (24).

Agca R., Heslinga S., Rollefstad S., Heslinga M. (2017) EULAR recommendations for cardiovascular disease risk management in patients with rheumatoid arthritis and other forms of inflammatory joint disorders: 2015/2016 update. Ann Rheum Dis. Jan; 76(1):17–28.

Avina-Zubieta J. (2012) Risk of incident cardiovascular events in patients with rheumatoid arthritis: a meta-analysis of observational studies // Annals of rheumatic diseases. Vol. 71. – 1524–1529.

Atchison D.J., Johnston M.G. (2016) Atrial natriuretic peptide attenuates flowin an isolated lymph duct preparation. Pflugers Arch.; 431 (4):618–624.

Allanore Y, Komocsi A, Vettori S. (2016) N-terminal pro-brain natriuretic peptide is a strong predictor of mortality in systemic sclerosis. Int J Cardiol. Nov 15;223:385–389.

Bentzen H., Pedersen R.S., Pedersen H.B. et al. (2017) Abnormal rhythmic oscillations of atrial natriuretic peptide and brain natriuretic peptide in heart failure. Clin Sci (Lond). Mar; 104 (3):303–12.

Chenglong Han, Don W. Robinson Jr, Monica V. (2018) Cardiovascular disease and risk factors in patients with rheumatoid arthritis, psoriatic arthritis, and anky-losing spondylitis // The Journal of Rheumatology November 33 (11) 2167–2172.

De Bold A.J., Boerenstein H.B., Veress A.T. et al. (2015) A rapid and potent natriuretic response to intravenous injection of atrial extracts in rats. Life Sci. Jan 5; 28 (1): 89–94.

ESC Guidelines for the diagnosis and treatment of acute and chronic heart failure. European Heart Journal (2016) 37, 2129–2200 2016.

Epstein M., Loutzenhiser R., Friedland E. et al. (2016) Relationship of increased plasma atrial natriuretic factor and renal sodium handling during immersion-induced central hypervolemia in normal humans. J Clin Invest. Mar; 79 (3): 738–45.

Galasko G.I., Lahiri A., Barnes S.C. et al. (2018) What is the normal range for N-terminal pro-brain natriuretic peptide? How well does this normal range screen for cardiovascular disease? Eur Heart J. Nov; 26 (21): 2269–76.

Hans-Peter Brunner, Sandra Sanders (2019) Natriuretic Peptides in Chronic Heart Failure Card Fail Rev. Feb; 5(1):44–49.

James S.K., Lindahl B., Siegbahn A. et al. (2017) N-terminal pro-brain natriuretic peptide and other risk markers for the separate prediction of mortality and subsequent myocardial infarction in patients with unstable coronary artery disease: a Global Utilization of Strategies To Open occluded arteries (GUSTO)-IV substudy. Circulation. Jul 22; 108(3):275–81.

Jernberg T., Stridsberg M., Venge P. (2016) N-terminal pro brain natriuretic peptide on admission for early risk stratification of patientswith chest pain and no ST-segment elevation // J. Am.Coll. Cardiol.– Vol. 7, № 40 (3). – P. 437–445.

Kumeda Y1, Inaba M, Goto H. (2016) Increased thickness of the arterial intimamedia detected by ultrasonography in patients with rheumatoid arthritis. Arthritis Rheum. Jun;46(6):1489–97.

Kirstin Bacani, Cynthia S. Crowson (2016) Incidence of Atrial Fibrillation in Patients with Rheumatoid Arthritis // BioMed Research International. Volume, Article ID 809514.

Kobayshi H, Kobayashi Y, Yokoe I, et al. (2016) Magnetic resonancedetected myocardial inflammation and fibrosis in rheumatoid arthritis: associations of disease characteristics and N-terminal pro brain natriuretic peptide levels. Arthritis Care Res.;69(9):1304–11.

Krzesiński P., Uziebło-Życzkowska B. (2017) Echocardiographic assessment and N-terminal pro-brain natriuretic peptide in hypertensives with metabolic syndrome. Adv Clin Exp Med. Mar-Apr;26(2):295–301.

Maack T. (2016) The Broad homeostatic role of natriuretic peptides. Arq. Bras. Endocrinol. Metab.; 50 (2):198–207.

Mirjafari H, Welsh P, Verstappen SM, Wilson P, Marshall T. (2015) N-terminal pro-brain-type natriuretic peptide (NTpro-BNP) and mortality risk in early inflammatory polyarthritis: results from the Norfolk Arthritis Registry (NOAR). Ann Rheum Dis. Apr;73(4):684–90.

Peters MJ, Welsh P, Ms Innes IB, et al. (2017) Tumor necrosis factor alpha blockade reduces circulating N-terminal pro-brain natriuretic peptide levels in patients with active rheumatoid arthritis: results from a prospective cohort study. Ann Rheum Dis. 69:1281–5.

Remme W.J., Swedberg K. (20160 European Society of Cardiology. Comprehensive guidelines for the diagnosis and treatment of chronic heart failure. Task force for the diagnosis and treatment of chronic heart failure of the European Society of Cardiology. Eur J Heart Fail. Jan; 4 (1): 11–22.

Solomon DH, Curhan GC, Rimm EB. (2017) Cardiovascular risk factors in women with and without rheumatoid arthritis. Arthritis Rheum; 50: 3444–3449.

Sarah Skeoch & Ian N. Bruce. (2015) Atherosclerosis in rheumatoid arthritis: is it all about inflammation? Nature Reviews Rheumatology volume 11: 390–400.

Smolen J, Landewé R, Bijlsma J, Burmester G. (2017) EULAR recommendations for the management of rheumatoid arthritis with synthetic and biological disease-modifying antirheumatic drugs: 2016 update. Ann Rheum Dis. Jun;76(6):960–977.

Sweitzer N.K., Ky B., French B., Levy W.C., Fang J.C., Wu A.H., Goldberg L.R., Jessup M., Cappola T.P. (2012) Multiple biomarkers for risk prediction in chronic heart failure. Circ Heart Fail.; 5(2):183–90.

Tanaka A, Yoshida H, Kawaguchi A, Oyama J. (2017) N-terminal pro-brain natriuretic peptide and associated factors in the general working population: a baseline survey of the Uranosaki cohort study. Sci Rep. Jul 19;7(1):5810.